10. Ý THỨC
XÂY DỰNG ĐẠI ĐỒNG XÃ
Trung Hưng Bửu Tòa (Đà Nẵng)
ngày 26-3 Canh Tý (Thứ Năm 21-4-1960)
THI
Ngoảnh lại TRẦN gian những sụt sùi
Cha Trời THỊ hiện, đón mừng vui ([1])
Nghĩa nhân XỬ trọn, hồng ân đến ([2])
Cất tiếng chào lên, nhớ những hồi.([3])
Chào chư Thiên ân, chư đạo huynh, đạo tỷ và toàn thể đạo tâm.
Sanh ra làm người là một hân hạnh. Hân hạnh hơn nữa là gặp được sứ mạng cứu chuộc ([4]) Lần
Ba.
Tiện Nữ nhận thấy kiếp liễu bồ ([5]) mà không vứt gánh trần tình,([6]) bước tới một ngày lại kết thêm phiền
não, nên Tiện
Nữ hân hoan tươi
sáng trước oai vũ nhục hình, mà khi bỏ xác lấy đó làm con đường thẳng ngay về
quê xưa vị cũ. Bởi vậy, muốn giải thoát kiếp trần bằng
một đức tin thì có thấy gì trở ngại.
Xin lỗi. Mời liệt quý Thiên ân, đạo tâm an tọa.
BÀI
Chị em nữ phái
mình ôi
Bao chừ ([7]) nợ thế cho rồi mà tu
Tam Kỳ để chút công phu
Đến khi nhắm mắt thanh u ([8]) được gần.
Đại đồng thiết lập
chung phần
Để cho sự nghiệp canh tân ([9]) hoàn thành
Noi gương các bậc đàn anh
Sớm chiều thu xếp để dành giờ tu.
Sống còn lao khổ cần cù
Nuôi thân cũng nhớ công phu nuôi hồn
Vâng nghe lời dạy Chí Tôn
Trở về cùng Đạo, Thiên môn ([10]) chầu Thầy.
Không nghe, quanh quẩn nơi này
Cái cơ tận diệt tới đây tiêu hồn
Để rồi mua khéo bán khôn
Khéo khôn cho lắm, dập dồn khổ đau.
Tiện nữ được lệnh Đức Quan Âm cho đến chào mừng chư quý Thiên ân và đạo
hữu. Lòng
mừng muốn nói muốn thưa, làm choán mất thời giờ của chị Thanh Lương Thần Nữ về cơ xây dựng Đại Đồng Xã.
Vậy kính chào. Quý vị thành tâm đón Người.
TIẾP ĐIỂN
THANH bạch ([11]) thì ai chẳng chuộng vì ([12])
LƯƠNG phương diệu dược pháp Tam Kỳ ([13])
THẦN Tiên đến thế lo điều độ ([14])
NỮ phái ta ôi, gắng bước đi.
Tệ Thần NGUYỄN THỊ NGẠI hôm nay được lãnh nhiệm vụ hộ
trì ([15]) nữ
phái xây dựng Đại Đồng Xã.([16])
Đại Đồng Xã được đặt nơi miếng đất thành đạo Đà Nẵng là một đặc ân cho toàn đạo thánh thất Trung Thành.
Thánh thất Trung Thành, thánh thất đầu tiên công khai giáo pháp cùng toàn thể đồng bào,
đã chường mặt trên hai
mươi năm.([17]) Lời nói, việc làm của thánh thất trong chuỗi thời gian
dài dặc như thế đã lấy gì chứng minh, để trả lời cho bá tánh đồng bào?
Tôn chỉ dung
hòa mà giữa nhau trong nội bộ còn phân chia, xục
xịch. Mục đích tối cao là giải thoát, tạo thành an lạc thánh bang ([18]) mà rồi
nhà ai nấy biết, việc ai nấy lo, thì sao có một thành tích gì để lại làm giá
chuộc ([19]) cho mình khỏi uổng một kiếp người
gặp Đạo?
Này Thiên ân quản
quyền ([20]) trị sự ([21])
Này đạo tâm giáo tứ bảo dân
Làm sao đón lấy hồng ân
Ban cho bá tánh xa gần hưởng chung.
Đại Đồng Xã kỳ phùng ([22]) thiết lập
Họ Trung Thành bỉnh chấp ([23]) dựng xây
Hân hoan thánh địa nơi này
Ai người dọn phá, cuốc cày đầu tiên?
Muốn thấy được
pháp quyền mạnh mẽ
Thì trong ngoài có vẻ trang nghiêm
Chớ cho trên dưới tỵ hiềm ([24])
Chớ cho vật chất làm chìm linh quang.([25])
Ai ai cũng vững
vàng đạo hạnh
Ai ai đều nhất lệnh tưởng tin ([26])
Trẻ già quyền pháp vẹn gìn
Đại Đồng Sơ Bộ đều vin tựa vào.
Muốn thành công
phải nào tại sự
Phải ở lòng vẹn giữ giới quy
Ở người đạo đức tu trì
Ở tâm giải thoát, kiên trì dẻo dai.
Tâm ai cũng
không sai quyền pháp
Ai ai đều đóng góp quả công
Đều ham nhân nghĩa vun trồng
Đều lo cho thấy đại đồng nay mai.
Thân ai cũng
lành trai đẹp gái
Nhà cửa đều trật tự vệ sinh
Giữa nhau thắt chặt mối tình
Sang hèn giao đối công bình, hòa thân.([27])
Ai cũng gắng một
phần xây đắp
Xây đắp mình rồi khắp gần xa
Nhà nào cũng có thờ Cha ([28])
Cũng vui đạo lý, cũng hòa lấy nhau.
Lo học tập để
trau sửa nết
Năng hội đàm ([29]) liên kết cảm thông
Từ đây cho đến đại đồng
Phải nhiều sức lực, của công nhiều ngày.
Ngày nào cũng để vài kỷ niệm
Lo làm sao tiềm tiệm ([30]) thành hình
Cho thân, cho đám nhà mình
Chung quanh lân ấp ([31]) khối tình lâng lâng.
(. . .)
Có một điều,
trong giai đoạn thành hình Đại Đồng Xã quá khó khăn (nhân tâm còn rời rạc mà quyền pháp
lại yếu non, cơ khảo thí bên ngoài cho chí bên
trong còn đương hoành hành, ma quỷ đi rảo khắp nhà nọ xóm kia,
cắt mối thông công, làm
đức tin yếu đuối) thì bổn
phận hộ trì như Tệ Nữ đây làm sao đủ sức nói cho chị em nghe lọt vào lòng những
câu lợi ích phải chăng, hầu làm tên lính vũ trang đánh bại con ma tham sân si
ra khỏi lòng chị em, để chị em vẹt ngút thấy trời, lui chân ra lối hiểm?
Bây giờ, Đại Đồng Xã mới bắt đầu giâm mầm ươm giống,
phải cả một công phu chăm sóc thường xuyên.
- Trước hết là chọn những
giống mạnh mẽ tốt đẹp. Giống ấy là người đạo tâm nồng nhiệt
với sứ mạng và quyền pháp để kết thành hình các đoàn, nhất là đoàn thanh thiếu niên Đại Đồng Xã
có một tinh thần giác ngộ về sự nghiệp ngày mai. Mà họ phải để lòng phục tùng quyền
pháp, lo tu sửa con người sớm trở nên
một phẩm giá, nhân cách hầu phục vụ sứ mạng, để thiết
lập một nền phong hóa ([32]) đạo
đức.
- Xây dựng cho những gia đình có một
phong nghi ([33]) văn minh thịnh vượng, sức sống
thăng bằng.
- Lập một nền kinh tế phước thiện để cung cấp nhu cầu vật chất, hầu
điều hòa giữa sự chênh lệch, bất
công trước thời tân pháp.
- Nối
được mối dây thân ái giữa
nhà này với nhà kia thành một guồng điện lực. Buộc giữa nhau phải có sự tương
quan trách nhiệm.
- Phải
chia vui sớt khổ với nhau. Nên tiết
chế sự qua lại đãi đằng. Ma
chay, kỵ lạp ([34]) và ăn mặc tùy nghi, không nên xa xỉ.
Giai đoạn này chỉ có gây ảnh hưởng tốt là làm cho mọi
người cảm thông, mọi nhà nhận chân cái giá trị ở đầu đường.([35]) Mục
đích là phải có một tương lai lành mạnh cho nhân loại. Sự mạnh lành kia, ngay
bây giờ, là sự
khởi điểm xây dựng Đại Đồng Xã.
Xây dựng Đại Đồng Xã không phải dễ một vài năm mà
thành hình. Dầu bao nhiêu năm, đời ta hay đến đời con cháu, cũng cố gắng mà làm.
Làm được hay không, mọi người đều
có một ý thức. Ý thức đó là mầm mống thịnh vượng, hòa bình. Ý thức đó là báo thân ([36]) sau này của đạo hữu. Ý thức đó là một ngọn kiếm minh triết
đoạn được oan khiên, nghiệp chướng, luân hồi.([37])
Nếu ý thức đó mạnh mẽ, dồi dào thì là chìa khóa mở cửa Ngọc Kinh cho linh hồn nhập
vào vô cực
tịnh cảnh.([38]) Nên các hiền đừng
nghĩ đi nghĩ về ([39]) có thành hay không, dễ hay khó. Khó dễ là một việc, còn ý thức
là một việc.
Ý thức
xây dựng Đại Đồng Xã ([40]) là một pháp môn hành đạo, một
phương ([41]) tận độ
của Thầy.
Đời hiện nay, họ
nghĩ thế giới một ngày gần đây sẽ tiêu diệt bằng lẽ tuần hoàn, bằng sự hủy diệt
của Trời, bằng cơ khí nguyên tử, v.v… Họ không tin có một tương
lai, một ơn tái tạo. Họ toan gây dữ làm ác, có đầy những ý thức ghét thù. Mà
ghét là sự chết, thù là mối tranh đấu tàn phá. Ý thức người đời không chứa đựng
hạt giống tương lai. Nên mục đích Đạo Thầy quyết
cải tạo thế
gian, xây một thế giới
đại đồng, lập cho nhân sinh một cảnh
đời chân thiện mỹ, sống để thi thiết lòng lành, chết được an vui nơi Thiên quốc.([42])
Cảnh ấy hôm nay,
ta tạo nó bằng một ý thức, một tưởng tượng ở tinh thần. Tưởng tượng lâu ngày, trong tâm hồn của ta có một sức mạnh
thành hình. Sức mạnh ấy xúi giục, thúc đẩy lòng ta phải thực hiện ra việc
làm một mình, hay cộng sự cùng đoàn thể, tổ chức bằng công phu, công quả.
Gào thét lên kêu gọi đồng đạo cùng lo. Cổ vũ ([43]) lên cho nhà nhà cùng làm tiêu biểu.
Đương đầu để hướng đạo cho đoàn người có lý tưởng đại đồng, có tâm tư vì xã hội, để
thực hành theo tiếng gọi thiêng
liêng, để cúng dường bằng mọi sự phát tâm, để xây dựng nên lâu đài hạnh phúc
cho thế hệ mới, thế hệ đạo đức vậy.
Tệ Thần yếu điển. Xin
chào và kiếu.([44])
([1]) Câu này ý nói: Hãy mừng vui đón
Đức Chí Tôn xuất hiện. – thị hiện 示現 (displaying,
appearing): Bày ra, hiện rõ cho mọi người thấy; xuất hiện.
([4]) cứu chuộc (cứu thục 救贖: redeeming, redemption): Cứu 救 là cứu nguy, cứu thoát (rescuing, saving). Chuộc (từ thuần
Việt, chữ Nho là thục 贖) nghĩa là đem một
món gì ra đánh đổi một hình phạt (lấy công chuộc tội; chữ Nho là
tương công thục tội 將功贖罪: redeeming
one’s crime[s] by meritorious acts). Trong Nhị Kỳ Phổ Độ, cơ cứu chuộc mở
ra khi Đức Giê-su hy sinh trên thập giá, lấy mạng sống của Người làm giá chuộc
(thục giá 贖價: ransom)
cho tội lỗi chúng sinh (xem Mát-thêu 20:28 và Mác-cô 10:45). Trong Tam Kỳ Phổ Độ,
cơ cứu chuộc mở ra khi Đức Chí Tôn (Thầy) rời Bạch Ngọc Kinh xuống trần mở đạo
Cao Đài với đại nguyện trước Công Đồng Tam Giáo rằng lập Đạo không thành thì Thầy
không trở về ngôi vị cũ. Cứu chuộc và giá chuộc là thuật ngữ đạo
Chúa. (Huệ Khải, Sơ Khảo Thuật Ngữ Đạo Chúa Trong Đạo Cao Đài. Hà Nội:
Nxb Hồng Đức, 2018, tr. 20-29 và 37-41.)
([5]) liễu bồ 柳蒲: a/ bồ (various
monocotyledonous flowering plants including Acorus calamus and Typha orientalis)
là cây cói, lác (dùng làm chiếu, giỏ, quạt…); liễu (willow) là loại
cây có cành dài và thanh mảnh, lá mềm yếu buông rủ xuống. b/ liễu bồ, bồ liễu
(women, as compared to slender and weakly willow) tức là phụ nữ (vì phần
đông họ mảnh mai, yếu ớt như cây bồ, cây liễu).
([9]) canh tân 更新 (renovating): Ðổi mới. – sự nghiệp canh tân
(renovation career): Công cuộc xây dựng đời mới (tái tạo), chuyển từ hạ
nguơn điêu tàn sang thượng nguơn thánh đức.
([12]) Câu này ý nói: Người tu trong sạch thì ai cũng yêu kính, nể trọng hơn. – chuộng
vì (preferring and respecting): Yêu thích hơn và nể trọng.
([13]) Câu này ý nói: Pháp môn tận độ Kỳ
Ba là toa thuốc hay, liều thuốc thần hiệu cứu chữa người đời. – lương phương良方 (effective
prescription): Đơn thuốc hay, toa thuốc hiệu nghiệm. – diệu dược 妙藥 (wonderful
medicine): Thuốc rất hay, rất hiệu nghiệm.
([16]) Đại Đồng Xã 大同社 (Society
of Great Harmony): Trong lúc chiến
tranh ác liệt vào giữa thế kỷ 20, bổn đạo chạy loạn đổ xô về Đà Nẵng rất đông.
Hội Thánh Truyền Giáo Cao Đài tập hợp tín hữu tản cư lại và tổ chức thành Đại Đồng
Xã để chăm sóc đời sống và hướng dẫn tâm linh. Khi chiến tranh lắng dịu, tín hữu
trở về quê cũ, Đại Đồng Xã vì thế không còn nữa. Vị trí của Đại Đồng Xã sau này
trở thành thánh thất Trung Đồng, tại số 170 đường Trường Chinh (quốc lộ 1), quận
Cẩm Lệ, thành phố Đà Nẵng.
([17]) Chính xác là hai mươi hai năm (1938-1960). Ban
sơ, các bậc hướng đạo Cao Đài ở Trung Kỳ mua được khu đất khoảng 4.000 thước
vuông trên đường Đỗ Hữu Vị (nay là đường Hoàng Diệu, quận Hải Châu, thành phố
Đà Nẵng). Tiền khai Ngọc Chưởng Pháp Trần Đạo Quang (1870-1946) thay mặt bổn đạo
đứng tên làm chủ khu đất và dùng họ tên theo giấy tờ tùy thân của ngài là Hà
Văn Thuần (thật ra đây là tên một người khác). Năm 1937 các vị hướng đạo Trung
Kỳ cất ba gian nhà gỗ lợp tranh để tạm làm thánh thất Trung Thành. Gian giữa
thiết trí Thiên Bàn, phía sau có phòng khách, và nơi ngơi nghỉ của tiền khai Trần
Đạo Quang. Đông lang dành cho phái nữ và nhà bếp. Tây lang dành cho các hướng đạo
và khách phương xa lưu trú. Thánh thất Trung Thành sau đó được xây dựng kiên cố
và khánh thành ngày 14-4 Mậu Dần (Thứ Sáu 13-5-1938) theo thánh lịnh Đức Chí
Tôn. Ngày hôm trước, đại hội Long Vân Đệ Bát do Liên Hòa Tổng Hội tổ chức được
khai mạc tại thánh thất Trung Thành. Địa điểm này từ năm 1960 là thánh tịnh
Trung Tông. Thánh thất Trung Thành hiện nay (đủ tam đài) tại số 101 đường Lê
Đình Dương, quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng, được khánh thành năm 1998.
([19]) giá chuộc (thục giá 贖價: ransom):
Một giá trị bằng tiền, bằng vàng, hay thứ gì khác quý báu đem ra để đánh đổi lấy
một thứ khác. Như thời xưa, ai muốn trả tự do cho một nô lệ, phải nộp cho chủ
nô đúng số tiền mà chủ nô ra giá. Đó là giá chuộc tự do cho một nô lệ.
Khi Đức Giê-su Ki-tô chuộc tội cho loài người,
tất nhiên Chúa cũng trả cái giá tương xứng cho hết thảy những tội lỗi mà loài
người đã gây tạo từ đời nào kiếp nào tích lũy lại. Vậy, giá chuộc mà Chúa đã trả
là gì? Chúa trả bao nhiêu? Chúa đã trả một giá rất đắt (1 Cô-rin-tô 6:20), bởi
lẽ giá chuộc ấy chính là mạng sống (his life) của Chúa (Mát-thêu 20:28;
1 Ti-mô-thê 2:6; Titô 2:14), là máu (his blood) của Chúa (Rô-ma:
3:23-25; Ê-phê-sô 1:7), tức là bửu huyết (his precious blood) của Người
(1 Phê-rô 1:19).
Kỳ Ba này, Thầy đem mình làm giá chuộc (Trung
Hưng Bửu Tòa, 16-02-1959). Giá chuộc của Thầy là gì? Là chính Thầy phế Bạch Ngọc
Kinh để xuống cõi phàm trần cứu độ con cái; nếu Đạo không thành, Thầy không trở
về ngôi vị cũ.
Trên đây, Đức Thanh Lương Thần Nữ nói tới giá
chuộc của mỗi người hướng đạo chơn tu. Giá chuộc này là cuộc sống riêng tư của
mỗi người, tức là hy sinh nó để phụng sự lý tưởng Đại Đạo.
Đức Thanh Phong Thần Nữ (PHĐ, 09-4-60) nói tới
giá chuộc của người tu như sau: Thân này đã hiến trọn cho quyền năng Thượng Đế thì thân
đâu phải còn chủ quyền của ta mà tính lợi tính hơn.
([26]) Câu này ý nói: Khi quyền pháp nghiêm minh, một lệnh từ
trên đưa xuống thì tất cả mọi người đều tin tưởng mà thi hành.
([27]) Câu này ý nói: Cư xử với nhau không phân biệt kẻ sang người hèn, hãy công
bằng, gần gũi và thân thiện. – giao đối 交對 (behaving
towards each other): Cư xử với nhau. – hòa thân: Thân hòa 漢和 (close and
friendly): Gần gũi và thân thiện.
([32]) phong hóa 風化 (public
morals): Tập tục (phong tục) đã được dạy bảo (giáo
hóa) và trở thành đạo đức chung cho một nước.
([33]) phong nghi 風儀 (dignified appearance, respectful demeanour): Dáng vẻ, phong cách đáng kính trọng.
([36]) báo thân 報身 (reward body): Do nghiệp lành tại cõi trần mà cái
thân kiếp sau tốt đẹp hơn và ở cõi tốt đẹp hơn.
([37]) đoạn được oan khiên, nghiệp chướng, luân hồi (cutting
off predestined hostility, karmic obstacles, and reincarnation): Cụm từ này
giúp hiểu câu Ý thức đó là báo thân sau này của đạo hữu.