Như lý bạc băng
* Hiền hữu Nguyễn Thế Tuấn (TT
Trung Hải, HT Truyền Giáo Cao Đài, Đà Nẵng). Điện thư ngày 29-12-2016:
Trong Thánh Truyền Trung
Hưng, phần Giáo Pháp, tập II, ở trang 173, in bài thánh giáo do
Đức Thái Bạch Kim Tinh dạy tại Tịnh Đường, vào Tý thời, ngày 24-12 Giáp Thìn
(Thứ Ba 26-01-1965), có đoạn như sau:
“Sở dĩ sự sám hối không thành là tại lòng người còn đảo
điên xao lãng, chưa hết dạ chí thành. Hối nghĩa là sao? Là nguyện từ nay bao
nhiêu những lỗi cũ không còn vấp phạm nữa, phải luôn luôn tư thiết ([1]) với tội lỗi của mình. Như Lâm Thâm
Huyên, Lý Bạc Băng, phải lo sợ cái ngày chết nó kề một bên.”
Kính nhờ Văn Uyển cho biết qua lai lịch hai nhân vật Lâm
Thâm Huyên, Lý Bạc Băng.
Huệ Khải: Thưa hiền hữu, câu chót
đoạn thánh giáo đó bị bộ phận
điển ký chấm câu sai hai chỗ, viết sai chánh tả một chữ, và viết hoa sai hết tám chữ.
Các chỗ sai ấy là: “... phải luôn luôn tư thiết với tội lỗi của mình. Như Lâm Thâm Huyên, Lý Bạc Băng, phải lo sợ cái ngày chết
nó kề một bên.”
Theo tôi hiểu, hãy sửa lại là: “... phải luôn luôn tư thiết với tội lỗi của mình,
như lâm thâm uyên, [như] lý bạc
băng. Phải lo sợ cái ngày chết nó kề một bên.”
Chữ HUYÊN và UYÊN đồng bào miền Trung và miền Nam phát âm
giống như nhau, do đó điển ký miền Trung nghe đồng tử miền Trung xuất khẩu (hay
độc giả miền Trung đọc) rồi viết nhầm. Đồng bào miền Bắc phát âm hai chữ này
khác nhau hoàn toàn. Điển ký lại còn viết hoa sáu chữ Lâm Thâm Huyên, Lý
Bạc Băng, làm
bà con Cao Đài mình tưởng lầm là danh tánh hai người, của ông (hay bà) họ Lâm tên
Huyên, và họ Lý tên Băng.
Trong Luận Ngữ
(Thái Bá 8:3), có nhắc tới câu “Chiến chiến
căng căng như lâm thâm uyên, như lý bạc băng. 戰戰兢兢, 如臨深淵, 如履薄冰.” trích trong Kinh
Thi.
Chiến 戰 là run rẩy vì sợ hãi. Căng 兢 (hay căng căng)
là kiêng dè, cẩn thận. Chiến căng (chiến
chiến căng căng) là sợ run lập cập.
Câu Kinh Thi dẫn trong chương Thái Bá nói trên được
Nguyễn Hiến Lê dịch như sau: “Phải nơm nớp
chăm chăm, như đi xuống vực sâu, như đi trên lớp băng mỏng.”
Tóm lại, trong thánh giáo năm xưa tại Tịnh Đường,
Đức Lý Thái Bạch đã nhắc lại Kinh Thi, nhắc lại Luận Ngữ.
