Thứ Ba, 11 tháng 2, 2020

4. PHẢI LÀM SAO XỨNG ĐÁNG

4. PHẢI LÀM SAO XỨNG ĐÁNG
MỘT NGƯỜI CHỊU MẠNG TRỜI
Trung Hưng Bửu Tòa (Đà Nẵng)
ngày 12-01 Kỷ Hợi (Thứ Năm 19-02-1959)
THI
THÁI bình đất nước chúng dân vui
BẠCH hắc phân minh có mấy người ([1])
KIM thạch ([2]) dặn ai sau trước một
TINH đàn hồng thệ ([3]) dựng xây đời.
Lão chào chư Thiên ân, chư nam nữ lễ sanh và đạo tâm đàn nội.([4])
Giờ nầy, trước một sự thiêng liêng nghiêm trọng, chư hiền đệ, hiền muội sẽ lần lượt đăng đàn hồng thệ, bái mạng ([5]) Đại Từ Phụ lãnh lịnh lên đường hành đạo.
Trước mọi sự kinh khiếp, phập phồng lo lo nghĩ nghĩ, chắc mọi người cũng tự hỏi lòng mình giờ phải sao đây. Nên tiến lên để đẹp ý Thầy, tròn phận sự? Hay là thối lại, nhường bước cho bậc xứng đức cao tài để quyền pháp, giáo điều của Hội Thánh được tinh minh,([6]) bảo đảm?
Điều nghĩ ngợi ấy rất nên chính đáng với tấm lòng ưu tư([7]) thiết tha xây dựng đạo. Nên bước lên hay thối lại cũng do sự giác ngộ của lòng thánh khiết, của hạnh bồ tát, không vì tư dục ([8]) ích kỷ cá nhân, mà biết thương Thầy mến đạo. Không phải như kẻ kia ham danh tham vị làm trở ngại cho công cuộc cứu thế dựng đạo, để mang lại điều tủi hổ cho hàng đẳng Thiên ân,([9]) như một cục đá giữa đường choán cả lối đi trong thiên hạ.
Đã nói kỳ cảo chọn ([10]) sắp xếp Thiên ân đâu đó an bài,([11]) dưới trên thứ tự, thì thế nào cũng có người phát tâm tiến tới làm tiền phong ([12]) đương vi trọng trách,([13]) mà cũng có người lui lại giữ tròn nhiệm vụ làm hậu thuẫn ([14]) cho nền móng nhơn sanh.([15])
Dù được tiến tới hay phải thối lui cũng đều tốt đẹp cả. Nếu mọi người đều nhận rõ cái lợi chung để đóng góp một đôi phần tùy khả năng có sẵn, thì lo gì cơ đạo không thành, xuân thánh đức không hiện, nền phước thiện không cao, phần ngoại giao không rực rỡ. Chim lồng được mở, cá chậu được ra. Trong nội tình ([16]) trên dưới thân hòa, cơ cứu chuộc ([17]) gần xa nhơn sanh nhuần gội.([18])
Ngặt một điều, những kẻ mờ tối không nghĩ xa thấy rộng rồi đem lòng bất mãn bất bình, nổi kế yêu tà ([19]) xúi giục nhau làm loạn, đào sâu hố tội lỗi để chôn mình. Thiệt là một sự đen tối cuồng vọng, tách mình ra ngoài thánh thể.([20])
Chư hiền đệ, hiền muội ôi! Sự cảo chọn kỳ nầy là một ân phước cho chư hiền đệ, hiền muội mà cũng là ân phước cho toàn đạo nói chung. Nếu trong hàng ngũ Thiên ân mà không mạnh lành, vững chắc thì làm sao đưa bước đạo đến nơi cứu lấy quần dân ([21]) lên đường giác ngộ? Đã là chức sắc thì phải làm sao xứng đáng một người chịu mạng Trời,([22]) thay ý Người để hoằng dương ([23]) chánh pháp. Nên một người Thiên ân phải đủ hạnh, nêu tỏ được bề mặt của đạo. Bằng ([24]) trong hàng ngũ còn so le, chênh lệch, đen tối, phức tạp thì mong gì danh đạo được thơm, quyền đạo được mạnh, thể đạo ([25]) được lành, lối đạo được thông, toàn đạo được gội nhờ ơn phước.([26])
Vì lẽ đó mà phải có một cuộc cảo chọn. Đã nói cảo chọn thì một trăm cũng lấy được năm chục. Năm chục cũng còn đôi mươi. Đôi mươi cảo chọn lại cũng còn có năm mười người xứng đáng. Xứng đáng được chưng lên để làm giá ([27]) làm gương hầu ([28]) cho thế lực Đạo Trời ngày thêm lan rộng uy danh.
Nhưng mặc dù đã nói cảo chọn mà lòng từ bi tận độ ([29]) của Thầy cũng không muốn nhặt một ai thải ra ngoài hàng ngũ. Chỉ mong sao lòng giác ngộ từng cá nhân mạnh mẽ, nhận thấy lỗi lầm mà ăn năn, biết thấu tận lợi ích chung mà đem thân gánh vác thì lo gì nền đạo không vững chắc, lòng tu không chứng thấu Hiền Thánh, Kim Tiên.
Chư hiền đệ, hiền muội cũng thấy rõ kỳ hồng ân ban thưởng vừa qua. Đó là một lẽ công bình bằng một sự tận độ của Thầy. Ban thưởng kia là để cho chư hiền thấy được ân huệ nhỏ đến ([30]) cho mình. Nhờ đây mà lòng thêm tươi, người thêm nhẹ. Nương lấy quyền pháp mà tiến lên để đủ phương tiện lập công, kết mối thâm tình giữa đạo hữu. Gây duyên chưởng phước ([31]) mà đặt mình trong tổ chức làm những việc cho Hội Thánh, cho Thầy. Nối lại mối thông công([32]) để sự sống lòng thương trở nên bình đẳng, giác ngộ.
Thế mà mấy người được phương tiện kia nhẹ bước đường lành. Cổi rồi oan trái ([33]) mà lại còn bê tha ngạo nghễ, chè chén suốt ngày, đam mê mãn kiếp. Danh lợi không thôi, thị phi chẳng dứt. Thịt cá còn ăn, lả lơi bừa bướng. Nhởn nhơ bạc bài, lời nói câu mâu.([34]) Việc làm trái đạo, ở ăn bừa bãi. Ra vào chẳng thuận chẳng cung, gây với lối xóm, nghịch chống trong gia đình. Nhác cúng sám quỳ hương, ít về chùa họp hội. Sống trong đoàn thể như ở đâu xa. Gần với Thiên ân mà ít khi hội bàn. Công phu, công quả ([35]) là thế. Hạnh tu thiếu sót vô chừng thì làm sao che đậy cho miệng đời khỏi thấy. Lấy thúng úp voi sao được. Danh nghĩa đạo phải lu mờ.
Vì vậy mà người Thiên ân hiện nay phải làm sao cho trọn vẹn, làm nòng cốt ([36]) cho nhơn sanh. Không thể kéo dài tình trạng hủ bại ấy nhiều ngày. Cũng không thể giẫm đạp lên bao nhiêu mảnh vụn của thời gian còn lại, sự hư xấu của các chi phái bị thất bại thời qua.
Nền đạo hiện tình cũng vì một phần lớn chư Thiên ân hướng đạo ([37]) đã gây nhiều oan trái ([38]) cho nhau, đem lại một cuộc sống bất bình đầy đen tối. Danh đạo đã bán rẻ. Quyền đạo bị yếu luốt.([39]) Pháp đạo đã lờ mờ. Hàng ngũ bị phân cắt. Thánh thể đã phanh phui. Người ngoài trông vào nội bộ đã có nhiều khinh bỉ.
Các nền cựu giáo mỗi ngày một mạnh, còn ta bị bao nhiêu quyền đời lấn áp, phe phái cuốn lôi. Nếu không sớm mạnh mẽ đứng lên thì sứ mạng bị thu hồi, ân phước nơi nầy sẽ bị truất phế, toàn đạo hiện có ([40]) ngày một điêu tàn. Nếu xuân thánh đức nầy nguồn sống chẳng được phục sinh, cơ xáo trộn không hoán cải thì [mọi việc làm] ([41]) xưa nay cũng như công dã tràng xe cát. Chư đệ, chư muội nghĩ sao?
Việc cảo chọn chức sắc để chỉnh tu hình thức quyền pháp Thiên ân là một công cuộc kiến tạo nền trung hưng giáo lý. Bởi vậy, toàn đạo được giác ngộ thì sự nghiệp mới sớm hoàn thành, mà cơ tận diệt ([42]) của đời mới mong cứu vãn, hồi sinh cho nhơn loại.
Vậy chư lễ sanh nam nữ nói chung phải làm thế nào để được đúng quyền hành pháp luật, vượt lên trên thế sự một bước. Đừng là đà lẩn thẩn trên danh lợi thị phi. Ráng đoạn nghiệp trừ phiền, dứt nợ tiền khiên ([43]) trái chủ oan gia, tu lấy thân tâm cho được nhẹ nhàng sáng suốt để hầu được việc cho Thầy, chung quy ([44]) về nơi Bồng Lai nhàn hưởng.
Cuộc đời đã đen như mực, lòng người lại bạc như vôi. Nếu không được Chí Tôn thị hiện ([45]) quyền pháp chưng bày, thì buổi mạt tận đời cơ khí nầy, nay mai đây mới làm sao thoát vòng tang thương thống khổ?
Đời sắp diễn những tuồng ghê sợ. Đến đây các đệ phải vững lòng tin tưởng ở quyền pháp, ở điển lành, mà dìu dắt nhơn sanh đi trên con đường sống của Thầy đã phóng. Đường sống dọn xong thì đời sẽ không còn giết hại lẫn nhau, phải đến ngày tận diệt.
Các hiền đệ lấy thanh tịnh mà làm nền tảng cho trí tuệ. Có trí tuệ mới nhận thấu ([46]) lẽ đạo tinh vi, việc đời tế nhị. Có trí tuệ rồi lòng mình mới nhẹ nhàng vui khỏe, mạnh mẽ đường tu, ân cần việc đạo. Điều quan trọng nhứt là Đạo ở nơi thân tâm của chư hiền đệ muội làm thành trì cho Giáo Hội, làm hướng đạo cho nhơn sanh, làm khâm mạng ([47]) cho Hội Thánh.
Các hiền phải làm sao cho xứng vai đáng mặt một người quyền pháp môn đồ. Phải có đức tin đanh thép, chí hướng vững vàng. Tin cơ cứu chuộc đã đến; chỉ có Thầy mới ngăn được nạn tiêu diệt, họa xăm lăng. Thầy mới đủ quyền pháp đánh bạt cả mưu thuật tà pháp của quỷ vương, mới cứu vớt con người tội lỗi trở nên phước đức.
Vậy các đàn cơ đã liên tiếp trình bày công cuộc xây dựng chánh pháp rồi. Hôm nay chỉ làm lễ hồng thệ. Hồng thệ đây không phải lối đời bắt ép con người yếu phải vâng theo, mà đây là đặt mối thông công nối liền sự sống bằng quyền pháp để cho nước cứu rỗi ([48]) chảy vào lòng mình. Mà đây cũng là một dịp hồng ân bắc cầu cho Thiên nhơn gặp lại.
Lần nầy là lần giao ước ([49]) giữa người Thiên ân với Thần Thánh, kết mối tương quan ([50]) để mở rộng con đường tận độ, con đường đại xá,([51]) thì sự thề nguyền đâu phải một điều bắt buộc ai. Thề là để đánh dấu một giai đoạn tiến lên qua một thời kỳ đen tối. Thề là ghi lại những lời giao ước nơi ký ức, đừng cho lòng ta xao lãng mà vật chất lấn tinh thần, ý tình ngăn bước tiến. Thề là để giữ lòng trung thành, giữ tròn thiên vị,([52]) chịu lấy sứ mạng đảm đương gánh đạo từ nay. Thì Lão cũng không buộc một ai phải đăng đàn hồng thệ, mà buộc những người giác ngộ để được tròn với nghĩa vụ tối cao.
Chư đệ, chư muội chọn một trong ba điểm Chấp, Hành, Hộ, mà lo tròn lời nguyện ngày xưa. Nếu bội ước ([53]) cùng Thầy, phải trầm luân ([54]) muôn thuở. Già yếu, đau nhọc thì xin vào hộ trì cầu nguyện và góp ý nhắc nhở đạo hữu lân cận, chỉ vẽ sắp đặt trong gia đình, vợ con hòa thuận làm gương.
(. . .)
Thôi, Lão chào chư hiền.


([1]) bạch hắc phân minh 白黑分明 (making a clear distinction between white and black; fig., making a clear distinction between right and wrong, or good and evil): Trắng đen phân biệt rõ ràng; phân biệt rõ ràng phải trái, thiện ác. có mấy người (not many people): Ít người, chẳng mấy người.
([2]) kim thạch 金石 (gold and stone; fig., steadfastness): Vàng đá; vàng bền đá cứng, ám chỉ sự bền lòng vững chí.
([3]) hồng thệ 洪誓 (solemn pledge): Lời thề rất hệ trọng.
([4]) đàn nội 壇内 (at the seance): Trong đàn cầu cơ.
([5]) bái mạng 拜命 (kowtowing to receive an appointment or a mission): Lạy mà nhận nhiệm vụ hay sứ mạng được giao phó.
([6]) tinh minh 精明 (bright): Sáng tỏ, rạng ngời.
([7]) ưu tư 憂思 (anxious and worried): Lo nghĩ.
([8]) tư dục 私欲 (selfish desire): Ham muốn ích kỷ, riêng tư.
([9]) hàng đẳng Thiên ân: Các bậc Thiên ân sứ mạng.
([10]) cảo chọn (khảo tuyển 考選: selecting by examining): Xem xét để chọn lựa.
([11]) an bài (arranging): Sắp đặt đâu vào đấy cho ổn định.
([12]) tiền phong 前鋒 (vanguard): Người đi đầu trong một lãnh vực.
([13]) đương vi trọng trách 當為重責 (undertaking heavy responsi-bility): Nhận lấy, gánh vác, đảm đương trách nhiệm nặng nề.
([14]) hậu thuẫn 後盾 (support, backing): Sự ủng hộ, sự nâng đỡ.
([15]) nhơn sanh (nhân sinh) 人生 (followers): Tín đồ.
([16]) nội tình 內情 (internal situation): Hoàn cảnh bên trong một tổ chức.
([17]) cứu chuộc (cứu thục : redeeming, redemption): Cứu là cứu nguy, cứu thoát (rescuing, saving). Chuộc (từ thuần Việt, chữ Nho là thục ) nghĩa là đem một món gì ra đánh đổi một hình phạt (lấy công chuộc tội; chữ Nho là tương công thục tội 將功贖罪: redeeming one’s crime[s] by meritorious acts). Trong Nhị Kỳ Phổ Độ, cơ cứu chuộc mở ra khi Đức Giê-su hy sinh trên thập giá, lấy mạng sống của Chúa làm giá chuộc (thục giá 贖價: ransom) cho tội lỗi chúng sinh (xem Mát-thêu 20:28 và Mác-cô 10:45). Trong Tam Kỳ Phổ Độ, cơ cứu chuộc mở ra khi Đức Chí Tôn (Thầy) phế Bạch Ngọc Kinh xuống trần mở đạo Cao Đài với đại nguyện trước Công Đồng Tam Giáo rằng lập Đạo không thành thì Thầy không trở về ngôi vị cũ. Cứu chuộcgiá chuộc là thuật ngữ đạo Chúa.
([18]) nhuần gội (receiving great grace; being showered with lots of blessings): Chịu ơn rất hậu.
([19]) nổi kế yêu tà: Sanh tâm bày mưu gian kế quỷ để phá hoại.
([20]) thánh thể 聖體 (holy body): Thánh thể của Đức Chí Tôn tại thế gồm Bát Quái Đài, Hiệp Thiên Đài, Cửu Trùng Đài. Thánh thể là các thánh thất (hay thánh tịnh), Tòa Thánh, Hội Thánh.
([21]) quần dân 群民 (citizens): Cũng như chúng dân 眾民 (dân chúng, người dân của một nước).
([22]) Mượn các chữ in đậm tạm đặt nhan đề cho bài thánh giáo này.
([23]) hoằng dương 弘揚 (developing and expanding): Hoằng khai 弘開, phát triển rộng lớn.
([24]) bằng (if): [cổ] Nếu.
([25]) thể đạo: Hình thể đạo (lớn là Hội Thánh, Giáo Hội; nhỏ là thánh thất, thánh tịnh).
([26]) gội nhờ ơn phước (being protected and showered with lots of blessings): Được nhiều ơn phước che chở.
([27]) giá: Vật dùng để đặt tấm gương (tấm kiếng) lên.
([28]) hầu (in order to, so as to): Ngõ hầu, để mà.
([29]) tận độ (saving all): Cứu độ hết tất cả.
([30]) nhỏ đến (dropping, letting fall in drops): Nhểu xuống từng giọt.
([31]) chưởng phước, chủng phúc 種福: Gieo trồng phước đức.
([32]) thông công 通功 (communion; communicating with): Liên lạc, tiếp xúc (các Đấng thiêng liêng). Thông công là thuật ngữ đạo Chúa. Xem: Huệ Khải, Sơ Khảo Thuật Ngữ Đạo Chúa Trong Đạo Cao Đài (Hà Nội: Nxb Hồng Đức 2019, tr. 75-80).
([33]) oan trái 冤債 (karmic debt): Món nợ kiếp này phải trả vì kiếp trước gây nghiệp xấu.
([34]) câu mâu (unfairly finding sb’s fault): Hay bắt lỗi.
([35]) công phu 功夫 (practising inner self-cultivation; practising meditation): Ngồi thiền, tu tịnh, tịnh luyện. công quả 功果 (meritorious deed or service): Việc thiện, phụng sự người khác.
([36]) nòng cốt (hạch tâm 核心: core): Thành phần chủ yếu, hạt nhân.
([37]) hướng đạo 向導 (those who lead their coreligionists): Người dẫn dắt đạo hữu.
([38]) oan trái (injustice): Oan ức, oan sai, oan uổng.
([39]) yếu luốt: Yếu ớt và kém sút đi.
([40]) hiện có (existing): Đang có, đang hiện hữu.
([41]) Những chữ trong dấu [. . .] là do chúng tôi thêm vào.
([42]) tận diệt 盡滅 (extermination, complete destruction): Tiêu diệt hết tất cả, hủy diệt hoàn toàn.
([43]) nợ tiền khiên (unpaid debt in one’s former life): Tiền là trước; khiên là lôi kéo, vướng vít, ràng buộc, liên lụy. Nợ tiền khiên là nợ do kiếp trước (former life) gây nghiệp xấu, qua kiếp này (this life) bị nó đòi và phải trả.
([44]) chung quy 終歸 (passing away): Lìa trần, qua đời.
([45]) thị hiện 示現 (displaying, appearing): Bày ra cho thấy.
([46]) nhận thấu (thoroughly recognising sth): Nhận thức thấu suốt.
([47]) khâm mạng 欽命 (apostolic delegate): Chức sắc thay mặt Hội Thánh tại một địa phương.
([48]) cứu rỗi: Rỗi là thong thả, không bị ràng buộc. Con người lúc sống bị ràng buộc vào tham muốn, sân hận, si mê (ngu muội), vì thế gây tội lỗi rồi bị vướng vào tù ngục thế gian; chết đi linh hồn lại chịu đày đọa nơi địa ngục. Các chánh giáo dạy con người tu hành, để cứu người thoát khỏi tham sân si, khỏi phạm tội; nhờ thế, khi còn sống thì tâm hồn và cuộc đời được rỗi, lúc chết đi thì linh hồn cũng được rỗi, khỏi sa địa ngục.
([49]) giao ước 交約 (testament, covenant, contract, agreement): Những quy định (cam kết) về quyền lợi và trách nhiệm giữa hai bên để hai bên căn cứ theo đó thực hiện. Giao ước cũng là minh ước 盟約.
([50]) tương quan 相關 (interrelation): Liên quan lẫn nhau.
([51]) đại xá 大赦 (amnesty, general pardon): Tha hết cho những người phạm tội.
([52]) thiên vị 天位 (heavenly position): Chỗ (ngôi vị) trên cõi trời.
([53]) bội ước 背約 (breaking an agreement; failing to keep one’s promise): Thất hứa, không giữ đúng lời cam kết.
([54]) trầm luân 沉淪 (sinking): Chìm đắm. Trầmluân đồng nghĩa.
Huệ Khải chú thích
Lê Anh Minh hiệu đính
Hà Nội: Nxb Hồng Đức 2020